Niemcy z bliska: Merkel o Polsce, Mausbach o pomniku COSMO po polsku 28.11.2024 30:25 Min. Verfügbar bis 28.11.2025 COSMO Von Thomas Kycia

Download Podcast

Niemcy z bliska: Merkel o Polsce, Tusku i braciach Kaczyńskich

Stand: 28.11.2024, 16:56 Uhr

Podobała jej się prostolinijość Donalda Tuska i staropolska szarmanckość Lecha Kaczyńskiego. O Polsce w latach 80. pisała, że wyprzedza NRD pod względem rozwoju politycznego. Polityka wobec Rosji? Nie była błędem. Autobiografia Angeli Merkel „Wolność. Wspomnienia 1954-2021” właśnie ukazała się w Niemczech.

Freiheit. Książka Angeli Merkel | Bildquelle: picture alliance/dpa | Leonie Asendorpf

Angela Merkel w autobiografii „Wolność. Wspomnienia 1954–2021” nie kwestionuje wyborów i decyzji dotyczących migracji, polityki wobec Rosji czy wyłączeni elektrowni atomowych. „To nie był błąd” – pisze w książce, w której znajdziemy też wiele polskich wątków.

Polską Angela Merkel byłą zafascynowana już jako doktorantka. Odwiedzała wówczas Częstochowę.

Chociaż jestem protestantką bardzo mnie ciekawiło, że dziesiątki tysięcy katolików w tym bardzo religijnym kraju poświęca swój urlop na pielgrzymkę do Czarnej Madonny. W NRD niewyobrażalne. Pragnienie wolności i niezależności od systemu socjalistycznego było w Polsce znacznie bardziej namacalne niż u nas. To mnie fascynowało. podkreśla.

Fascynowała ją także polska atmosfera wolności. Kiedy w 1981 roku odwiedzała Gdańsk, poszła z polskimi znajomymi do kina na „Człowieka z marmuru” i „Człowieka z żelaza”.

Miałam łzy w oczach. pisze.

Merkel opisuje też wolnościowy zmysł Polaków i wielokrotnie daje do zrozumienia, że „Polska wyprzedza NRD pod względem rozwoju politycznego” a Polacy w zrywie wolnościowym są o wiele dalej niż obywatele wschodnich Niemiec.

Merkel mit konzentriertem Blick auf Redetribüne vor Flaggen u.a. Polen, Deutschland, EU | Bildquelle: Reuters

W rozdziale WARSCHAU Angela Merkel opisuje pierwszą podróż w roli kanclerz Niemiec do stolicy Polski. A ta nie odbyła się bez kontrowersji i napięć. Powodem była, jak wspomina Merkel, nieufność Polaków wobec współrządzącej SPD, która chwilę wcześniej za Gerharda Schroedera zatwierdziła gazociąg Nord Stream1. Poza tym był to czas debaty o tzw. „widocznym znaku”, czyli muzeum dla niemieckich wypędzonych, które miało powstać w Berlinie.

Spotkałam się z wówczas z prezydentem elektem Lechem Kaczyńskim. Umówione spotkanie z jego bratem Jarosławem Kaczyńskim zostało nagle odwołane. Bardzo nad tym ubolewałam, bo to był człowiek kierujący partią PiS. Być może ta odmowa była spowodowane tym, że spotkałam się również z ówczesnym liderem opozycji Donaldem Tuskiem. On założył Platformę Obywatelską w 2001 roku, znaliśmy się ze wspólnej pracy w Europejskiej Partii Ludowej i byliśmy w przyjacielskich stosunkach. Podziwiałem jego prostolinijność i umiłowanie wolności. Od niego, historyka z Gdańska, nauczyłam się wiele o historii Polski. pisze.

Merkel nie jest samokrytyczna i w ksiażce przerzuca winę za gazociąg Nord Stream 1 na Gerharda Schreodera. Przyznaje, że dopiero przy planach gazociągu Nord Stream 2 zdała sobie sprawę, że kryje się za nim coś więcej niż argumenty firm zaangażowanych w jego budowę i całej gospodarki.

Merkel opisuje też szczyt NATO w Bukareszcie w kwietniu 2008, podczas którego dyskutowano na temat przyznania Ukrainie i Gruzji Membership Action Plan (MAP), który był niezbędny w procesie przystępowania do NATO.

Gdy większość opuściła salę, zobaczyłam, że z dala od stołu negocjacyjnego zebrała się grupa osób. W środku siedział na krześle Lech Kaczyński. Kiedy zobaczył, że nadchodzę, natychmiast wstał i zaproponował mi swoje krzesło. Nawet w najgorętszych dyskusjach nie zapomniał o starej etykiecie polskiej grzeczności, którą poznałam podczas wielu spotkań z polskimi przyjaciółmi. To mnie wzruszyło. Przyjęłam propozycję i nagle znalazłam się w centrum akcji. wspomina Merkel.

Jak wspomina to właśnie wtedy zdecydowano, że dokument końcowy szczytu natowskiego z Bukaresztu powinien mieć wpisane zdanie, że „Ukraina zostanie członkiem NATO”.

Co z perspektywy czasu Angela Merkel pisze o Rosji i Putinie, co o Polsce i Ukrainie? Jak ocenia swoje decyzje dotyczące polityki migracyjnej? Na podcast z cyklu Niemcy z bliska zaprasza Tomasz Kycia.